17-10-2025 Animals Today
Iedere dierenliefhebber die een stem mag uitbrengen eind deze maand, heeft voor het eerst de keuze uit twee partijen waar dierenrechten en -welzijn de drijfveer zijn. Dierenleed maakt veel los, maar over de strijd ertegen kunnen de meningen alsnog ver uiteen lopen. Dat leidde tot de oprichting van nieuwkomer Vrede voor Dieren. Ze doen landelijk mee in alle kiesdistricten, dus er valt nu écht iets te kiezen voor dieren. AnimalsToday sprak met lijsttrekker Pascale Plusquin.
Hoe je vormgeeft aan je politieke richting is afhankelijk van idealen en actualiteit. Op dat snijvlak is nieuwkomer Vrede voor Dieren ontstaan. Deze recent opgerichte pacifistische dierenpartij doet in heel Nederland mee aan de Tweede Kamerverkiezingen, wat een gesprek rechtvaardigt met lijsttrekker Pascale Plusquin. AnimalsToday stelde haar een aantal lastige vragen.
Gefeliciteerd Pascale Plusquin, Vrede voor Dieren doet in alle kiesdistricten mee en heeft maar liefst 33 kandidaten op de lijst staan. Dat is heel ambitieus en niet alle nieuwe partijen lukt dat. Heb je er zin in?
PP: Ik heb er ontzettend veel zin in! Zeg nou zelf: op zo’n kandidatenlijst, vol toegewijde dierenbeschermers, kun je als partij alleen maar trots en vol vertrouwen zijn.
Je komt zelf uit de Limburgse provinciepolitiek, waar je 9 jaar met veel dierenkwesties in aanraking kwam. Den Haag zou echter een spreekwoordelijke ‘slangenkuil’ zijn. Hoe kijk jij daarnaar?
PP: In Provinciale Staten spelen veel thema’s die direct relevant zijn voor dieren: landbouw, jacht, natuur, luchtvaart en goed bestuur. Limburg is bovendien een provincie waar de bio-industrie vrijwel nooit is tegengewerkt. Juist daar heb ik mooie successen geboekt: een stop op uitbreidingen van geitenhouderijen, een amendement tegen de hobbyjacht, extra middelen voor vervoer en opvang van wilde dieren, en structurele aandacht voor dierenleed.
Die ervaring neem ik mee naar Den Haag. Ik weet hoe stevig de tegenwind kan zijn, maar ik heb laten zien dat je met volharding resultaten kunt boeken. Slangenkuil of niet: ik ben er klaar voor. En ik zal me niet laten afleiden door mensenthema’s of de waan van de dag. Ik zal er onvoorwaardelijk zijn voor de rechten en belangen van dieren.
Vrede voor Dieren zegt geen reactie te zijn uit onvrede over de Partij voor de Dieren (PvdD). Toch gaf vooral het Europese bewapeningsstandpunt van de PvdD de doorslag om Vrede voor Dieren op te richten, als nieuwe pacifistische partij in Nederland. Critici zeggen echter dat dierenrechten alleen gewaarborgd zijn in een functionerende democratie. Dieren verliezen snel terrein zodra hun rechten niet meer via de rechtstaat beschermd kunnen worden. Hoe (on)terecht is dan de conclusie dat we ons moeten bewapenen tegen een ondemocratische dreiging uit ‘het oosten’?
PP: Wapens ontzien niets en niemand op het slagveld. Ze worden getest op dieren, verwoesten alles en maken de wereld onleefbaar. Geen ander dier buiten de mens is zo belust op werktuigen waarmee je anderen massaal kunt doden. Tegelijkertijd is het begrijpelijk dat we alert moeten zijn op mogelijke dreigingen uit ‘het oosten’. Maar wie meegaat in een ouderwetse, primitieve wapenwedloop gooit juist olie op het vuur in een al explosieve context. Dan wordt gewelddenken status quo. Massaal bommen en granaten inslaan kondigt zo’n nieuwe tijd aan van oorlogsdenken over en weer, zonder licht aan het einde van de tunnel, zonder gesprek, zonder vooruitgang.
Welbeschouwd wordt dit oorlogsdenken gestuurd door twee wereldleiders, die beleidsmatig chaos en onvrede creëren om er politiek garen bij te spinnen. Trump wil dat we 5 procent van ons bruto binnenlands product (bbp) besteden aan defensie. Doe je het niet dan pakt hij je terug met handelstarieven. Die NAVO-norm kost ons circa 50 miljard euro per jaar, wat zelfs door ‘normale’ partijen is goedgekeurd. Ter vergelijking: de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek levert op termijn ‘slechts’ 10 miljard op.
Het meeste oorlogsgeld komt daarom van bezuinigingen op ‘zachte’ sectoren, zoals zorg, sociale zekerheid en onderwijs. Er zal voor alles wat essentieel is in onze democratische samenleving een enorm geldtekort ontstaan, met bijbehorende onvrede. En dat is precies wat Poetin weer graag ziet: maatschappij ontwrichtende tweespalt in Europa, om vanuit die onvrede democratieën te zien veranderen in paternalistische, conservatieve bolwerken. Een beeld wat we ook in de Verenigde Staten onder Trump zien gebeuren. In zo’n samenleving hoef je weinig compassie te verwachten, laat staan voor dieren.
Nog een vergelijking: de verduurzaming van de volledige woningvoorraad in Nederland kost volgens Urgenda 15 miljard per jaar. Dat zijn investeringen die meetbaar bijdragen aan leefbaarheid, toekomstbestendigheid en veiligheid. Dat laatste vanwege onze afhankelijkheid van Russisch gas. We financieren de oorlog van Poetin zelf mee, dankzij onze inkoop van Russisch gas, olie en kunstmest. Dat heet, om in stijl te blijven, jezelf in de voet schieten, want aan de andere kant gaat die oorlog ons straks jaarlijks 50 miljard kosten. Juist het afbouwen van die afhankelijkheden zou een veel effectievere stap zijn. Poetin heeft niet voor niets net moeten erkennen dat de Russische economie stagneert. Dat mensen ons ‘Poetinvriendjes’ noemen is echt onterecht en onjuist. Er zijn meerdere wegen naar Rome.
Hoe ziet jullie vreedzame route er dan uit?
PP: Vrede voor Dieren kiest voor open diplomatieke kanalen en het bouwen aan een nieuwe ‘Euraziatische vredesorde’, zoals ooit door Gorbatsjov is voorgesteld. Dit denken is gebaseerd op wederzijdse veiligheidsgaranties en erkenning. Daarbij hoort een Europese defensie, die losstaat van de VS. We kiezen voor een defensief model naar Zwitsers voorbeeld, gericht op bescherming in plaats van aanval. Geen Ministry of War, maar een ministerie voor Vrede. Cybersecurity en digitale veiligheid van burgers horen daar ook bij en zijn essentieel in een moderne, vrije samenleving.
Een lastig politiek dossier in Nederland is de onverdoofde, of onbedwelmde slacht. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vindt een wettelijk verbod daarop niet in strijd met de mensenrechten, noch met vrijheid van religie. Het Europees Hof van Justitie oordeelde eerder al dat het Vlaamse verbod op onverdoofd slachten niet in strijd was met het Europese recht. Toch is er kritiek op het huidige wetsvoorstel van de PvdD om het lijden van dieren bij de slacht te beperken. Het zou op punten zelfs averechts werken, zegt onder meer voormalig beleidsmedewerker van LNV Paul Bours op AnimalsToday. Is er iets mis met het voorstel?
PP: Voor ons is dit geen lastig dossier, maar juist een van de belangrijkste kwesties. In 2011 kreeg Marianne Thieme al een verbod op onverdoofd slachten door de Tweede Kamer. Helaas sneuvelde dat na een ongekend sterke lobby alsnog in de Eerste Kamer. Inmiddels zijn de politieke verhoudingen veranderd en hebben meerdere Europese landen het al verboden. Het principe is simpel: onverdoofd slachten is verboden, religieuze uitzonderingen daarop moeten verdwijnen.
Vrede voor Dieren is het eens met Paul Bours, want het huidige voorstel van de PvdD schiet op meerdere punten tekort. Zo wordt de elektrische waterbadbedwelming voor pluimvee via uitzonderingen toch toegestaan en dat kan eindeloos verlengd worden. Verder is er verwarring tussen ‘immobilisatie’ en ‘bewusteloosheid’. Het voorstel erkent onvoldoende dat alleen volledige bewusteloosheid lijden voorkomt. Ook de slacht van drachtige dieren komt aan bod, maar onvolledig en vrijwel niet te handhaven.
‘Omkeerbare bedwelming’ is een eis van religieuze groepen waaraan het wetsvoorstel tegemoet komt, maar voor dieren maakt het niet uit of bedwelming reversibel is; cruciaal is dat ze volledig bewusteloos zijn wanneer de halsslagader wordt doorgesneden. Het voorstel suggereert dat er sprake is van een totaalverbod op onverdoofde slacht, terwijl er in de praktijk uitzonderingen blijven bestaan, ook religieuze. Een partij die is opgericht om dieren te beschermen, kan niet achteraf met religieuze uitzonderingen komen, die weer aan de basis liggen van het dierenleed dat je juist wil bestrijden.
Hoe wil Vrede voor Dieren dit oplossen, iets is toch beter dan niets?
PP: Het voorstel is dermate breed en politiek gecompliceerd, dat het waarschijnlijk niet eens een meerderheid behaalt. Wij pleiten daarom voor een andere strategie: via wisselende meerderheden één voor één concrete veranderingen doorvoeren. Een voorstel tegen onverdoofde slacht vindt andere stemmers in de Kamer dan een voorstel tegen CO₂-bedwelming bij varkens. Bundel je alles in een wetsvoorstel dan verminder je de kans van slagen. Wij houden daarom vast aan onze idealen: Vrede voor Dieren wil een volledig verbod op onbedwelmde slacht in Nederland, zonder uitzonderingen.
Jullie hebben ongetwijfeld veel positieve reacties ontvangen na de oprichting van Vrede voor Dieren. Maar tijden zijn veranderd en dat merk jij ook persoonlijk. Is dat domme haat? Afzicht? De nieuwe partij maakt iets los?
PP: Wie het opneemt tegen de bio-industrie en de jacht, krijgt vaak nare reacties, soms zelfs bedreigend. Dat hoort helaas bij het feit dat je precies de pijnpunten blootlegt. Dan weet je dat je gezien wordt en je je werk goed doet. Naast de overweldigend positieve reacties, is er een klein groepje dat een lastercampagne voert tegen enkele kandidaten. Dat is pijnlijk, zeker omdat dit mensen zijn met wie ik jarenlang samen streed tegen dierenleed. Vanaf het moment dat je een nieuwe partij begint – omdat je je politiek dakloos voelt nadat je oude partij haar idealen verlaat – ben je ineens de vijand. Terwijl wij helemaal niet uit zijn op de zetels van de PvdD.
Excuseer de uitdrukking, maar jullie vissen wel in dezelfde electorale vijver als de PvdD…
PP: Feit is dat de PvdD sinds 2023 negen van de twaalf gepeilde zetels heeft verloren. Een kwart van die kiezers heeft zelfs helemaal niet meer gestemd, omdat ze zich idealistisch nergens meer vertegenwoordigd voelden. Wij willen die verloren kiezers terughalen naar de politiek, in het belang van de dieren. We bieden politiek asiel aan al die mensen (volgens kiezersonderzoek 500.000 – 700.000) die hun stem aan de dieren willen geven, maar zich politiek dakloos voelden. We zullen daarbij samenwerken met elke andere partij die het opneemt voor dieren. Hoe meer van zulke partijen er zijn, des te beter dat is voor de dieren.
We staan in de traditie van mensen als Albert Schweitzer, Schopenhauer Rosa Parks en Gandhi die zei: First they ignore you, then they laugh at you, then they fight you, then you win (eerst negeren ze je, dan lachen ze je uit, daarna bestrijden ze je en dan win je). Dieren hebben, net als mensen, recht op een belangenbehartiger die ze niet in de steek laat. Nooit!
Er valt daadwerkelijk iets te kiezen voor dieren komende verkiezingen. Wat zou je in dat kader tegen iedereen willen zeggen die dit interview tot hier heeft gelezen?
PP: Het is uniek dat kiezers nu kunnen kiezen uit twee partijen voor dieren. Bij Vrede voor Dieren stellen we het overstijgende belang van dieren centraal en altijd vanuit geweldloosheid. In onze ogen kan een partij die dieren centraal stelt niet tegelijkertijd een wapenwedloop steunen. Als dieren moeten concurreren met mensen om belangen, trekken ze altijd aan het kortste eind. Daarom zijn wij opgericht: om de belangen van dieren en de keuze voor geweldloosheid te bewaken. Mijn oproep aan iedereen: hou vast aan die idealen.
Hoe groot schatten jullie de kans dat Vrede voor Dieren een of meerdere zetels bemachtigt bij de Tweede Kamerverkiezingen?
PP: Nieuwe partijen krijgen vaak weinig zendtijd in debatten en talkshows en hebben geen volle campagnekas. Toch merken we dat er veel over ons gesproken wordt en dat we een grote groep mensen hebben weten te binden. Ik heb er alle vertrouwen in dat we in de Tweede Kamer komen. En ook met één, twee of drie zetels kun je een krachtig geluid laten horen voor dieren én vrede, zolang je je niet laat afleiden door geopolitieke spelletjes en geschreeuw.